Passer au contenu principal

k = esponente isoentropicu

L'importanza di  k  per a valvula di salvezza

a cura di Alessandro Ruzza 

U dimensionamentu di e valvole di sicurezza destinate à scaricamentu di gasi o vapuri, secondu lspesl Collection "E", richiede a cunniscenza di l'esponente isoentropicu k à e cundizioni di scaricamentu.

L'appiecazione trascurata di l'lspesl Collection "E" capitulu "E.1", in quantu à u sizing di valvule di salvezza, pò purtà à una sopravvalutazione di a capacità di scaricamentu di valvule è di discu di rupture.

Stu articulu dà qualchi guida à stimà u valore di k per i gasi reali è
met en évidence l'erreur en considérant k égale au rapport des chaleurs spécifiques Cp/Cv

Un primu è grossu errore da evità hè di utilizà a formula in a Collezione 'E', valida per gas o vapori, in situazioni induve un scaricamentu in dui fasi di liquidu è gasu / vapore si faci. In tali casi, in fattu, i diametri calculati seranu senza dubbitu undersized paragunatu à u veru bisognu.
Un secondu errore, chì in parechji casi pò purtà à u undersizing u sistema di sicurità, hè di dà à l'espunenti isoentropicu k u valore di u rapportu Cp/Cv. Mentre chì u primu puntu serà u sughjettu di una seria di articuli successivi, quì vulemu dà qualchi suggerimenti utili per u calculu di l'espunenti isoentropicu è mostra, in casi concreti, a dimensione di l'errore chì pò esse fattu.

Flussu isoentropicu attraversu una bocca

 

A formula [1] chì hè aduprata in a cullizzioni "E", è ancu in altri talianu [2] è stranieri [3] standards, per u calculu di valvule di salvezza chì deve scaricate gasi o vapori, hè quellu di u flussu isoentropicu attraversu una bocchetta in cundizioni critiche di salto, chì per un gas ideale hè:

Formula lspesl Collection "E"

induve l'espansiu coefficient C hè datu da:

E expansinantu à u coefficient C

essendu k l'esponente di l'exp isoentropicuansinantu à l'equazione: pxv^k = costu

FluiduP1 (bar)T1 (°C)q' (kg/h)q (kg/h)(q'/q) x 100
Metanu125014721466100.4
Metanu2320023142267102.1
Propanu1210022612181103.7
Esanu1217830992740113.1
Esanu2322065195111127.5
Eptanu1221532322821114.4

q'= débit calculé avec k = Cp/Cv (20 °C, 1 atm)
q = débit calculé avec k = (Cp/Cv) • (Z/Zp)

Intruducendu u coefficient spirimintali k di u flussu di a valvula di salvezza, chì in u mondu cunsidereghja u veru rendimentu di u flussu di a valvula, un coefficient di sicurezza di 0.9 è u fattore di compressione Z1 per u fluidu veru, ghjunghjemu à a formulazione di a cullezzione "E":

(1) [1]

L'esponente isoentropicu k pò esse spressione cum'è:

[2] [2]

Per una gas ideale, per quale P x V / R x T = 1 , hè dimustratu chì k hè uguali à u rapportu Cp/Cv trà i calori specifichi à pressione è vulume custanti.

Per a gasu veru, k pò esse espressa (vede l'Appendice B) da:

[3] [3]

induve Z hè u fattore di cumpressione definitu da Z=P x V / R x T è Zp hè u "fattore di compressione derivata". Quandu si applica a formula [3], secondu a cullezzione "E", i valori di Cp/Cv, Z è Zp deve esse valutati à e cundizioni di scaricamentu P1 è T1.

U fattore di compressione derivata Zp hè definitu in a formula [4] cum'è:

[3.1]

U fattore di compressione Z pò esse spressione cum'è:

[4][4]

è simile, pò esse spressione cum'è:

[5][5]

induve i valori di Z^0, Z^1, Zp^0, Zp^1 sò tabulati in l'Appendice A in funzione di Pr è Tr.

In [4] e [5], Ω è il fattore acentrico di Pitzer definito da:

[10] [10]

Ove Pr^SAT è a pressione di vapore ridotta corrispondente a una temperatura ridotta Tr=T/Tc=0,7. L'appendice A mostra i valori Ω di certi fluidi. Z e Zp pò ancu esse derivati ​​direttamente da una equazione analitica di statu.

Un esempiu numericu

 

Vulendu à un esempiu numericu, supponi chì avemu bisognu di calculà a capacità di scaricamentu di una valvula di salvezza in e seguenti cundizioni:

Fluidun-Butano
Statu fisicuvapore superheated
Massa moleculareM58,119
Mette pressioneP19,78 bar
Overpressure10%
Temperature di u fluiduT400 K
Coefficient d'efflussu0,9
Diamitru di l'orifiziuDo100 MM

a pressione di scaricamentu hè datu da:

essendu per n-Butane: Tc=425,18 K è Pc=37,96 bar, avemu:

è utilizendu e tavule in l'Appendice A, avemu:

Sapendu u voluminu specificu di u vapore à e cundizioni di scaricamentu (P1, T1) uguali à 0,01634 m^3/kg (0,0009498 m^3/g-mole), pudemu ancu avè calculatu Z da:

Data u rapportu di i calori specifichi à pressione è volume constanti, in cundizioni di scaricamentu (P1, T1), uguali à 1,36, da a formula [3] avemu:

147060

Applicà a formula [1], cù u calculu di u flussu

Applicà a formula [1], chì hè stata risolta per u calculu di u flussu, avemu un valore di flussu di scaricamentu di 147.060 kg / h.

174848

Appliquant la formule [1], en utilisant la valeur de Cp/Cv à 1 atm et 20 °C

Si on avait plutôt utilisé la valeur de Cp/Cv à 1 atm et 20 °C, on aurait eu k = 1,19 è da a formula [1] un flussu di mandatu di 174.848 kg / h.

Questu ci avaria purtatu à sopravvalutà u scaricamentu capacità di a valvula di salvezza di circa 19%

ATTENTI:

L'errore chì pò esse fattu da assignà u valore Cp/Cv à k pò esse assai più altu ch'è in questu esempiu.

più di 20%

Per fà una idea, a tavula seguente mostra i flussi di un orifiziu di 18 mm per altri idrocarburi saturati, calculati in i dui casi. I calculi sò stati realizati cù un sviluppu specialeped Software.

FluiduP1 (bar)T1 (°C)q' (kg/h)q (kg/h)(q'/q) x 100
Metanu125014721466100.4
Metanu2320023142267102.1
Propanu1210022612181103.7
Esanu1217830992740113.1
Esanu2322065195111127.5
Eptanu1221532322821114.4

U software ùn usa micca formule [4] [5] ma, partendu da u mudificatu Equazioni di statu di Redlich è Kwong, calcula u valore di l'espunenti isoentropicu cù correlazione termodinamica.

Appendice A è B
derivazione di e formule

BESA sarà presente à u IVS - IVS Industrial Valve Summit 2024